Бүгін Астанада Қазақстан бас прокуратурасына шағым айтуға келген ондаған адамды полиция ұстап әкетті деп хабарлады Азаттық тіллшісі

"Махаббат" тұрғын үй кешені тұрғындары өздерін үйлерінен күштеп шығаруға наразылық танытып, бас прокуратураға арыз тапсыруға жиналған еді.

Тұрғындардың бірі Айжамал Балтабаеваның айтуынша, 2009 жылы 400-ден астам адам 49 пәтерді жалға алу туралы келісім-шартқа отырып, тұрғын үй кешені иесіне ақша төлеп келген. Алайда қожайын үйді басқа компанияға сатып жіберіп, жаңа қожайын олардан пәтерлерді босатуды талап еткен. Сот тұрғындардың келісім-шарттарын жарамсыз деп тауып, оларды пәтерлерінен шығару туралы шешім қабылдаған. Бірақ олар пәтерден шығаруға наразылық танытып, келісім-шарт жасасқан адамдардың үстінен арызданған.

Тұрғындар өздерімен келісім-шарт жасасқан тұлғалардың үстінен түсірген арызы бойынша қылмыстық іс қозғауды, я осы кезге дейін пәтерге төлеп келген ақшаларын қайтарып бергізуді сұрап бас прокуратураға шағым жазды. Қазір тұрғындар арасынан үш адам прокуратураға арызбен кіріп кетті.

"Махаббат" тұрғын үй кешені тұрғындары бұған дейін даулы іске қатысты сот шешіміне наразылық білдіріп, қыркүйек айында бас прокуратура алдында акция өткізген еді.

Дүйсенбіге қараған түні Ресей күштері Украинаға тағы да шабуылдап, дрондар мен зымырандар қолданды. Киевте шабуыл салдарынан Дарница ауданындағы кеңсе ғимараты бүлінгенін қала әскери әкімшілігінің басшысы Тимур Ткаченко өз Telegram-арнасында хабарлады.

Украинаның батысындағы Ровно облысының билігі 9 маусымға қараған түні "қуатты әуе шабуылы" болғанын мәлімдеді. "Ровно облысы үшін өте ауыр түн болды... Алдын ала мәліметтер бойынша, бір бейбіт тұрғын жараланған", – деп жазды Ровно облыстық әскери әкімшілігінің басшысы Александр Коваль Telegram-да. Маңызды көлік торабы саналатын Дубно қаласы мен Ровно қаласына шабуыл жасалған. Ресейлік әскери блогерлердің болжамынша, шабуыл нысанасына әскери аэродром алынған болуы мүмкін.

Дрон шабуылы салдарынан Днепропетров облысында да бүлініп, қираған нысандар тіркелді. Зардап шеккендер туралы мәлімет жоқ.

Черкассы облыстық әскери әкімшілігінің басшысы Игорь Табурец аймақта әуе қорғаныс күштері Ресейдің 33 дронын атып түсірді деп хабарлады.

"Зардап шеккендер жоқ. Бірақ дрон сынықтарынан келген зиян аз емес. Черкассы ауданында төрт үй, бір шаруашылық құрылыс және бір автокөлік зақымданды. Сонымен қатар, орманның 2 гектар аумағы өртеніп, өрт жылдам сөндірілді. Золотоноша ауданында да төрт үй, шаруашылық құрылыстар, бір гараж және жеке кәсіпорын аумағындағы асхана бүлінді", – деп жазды Табурец.

Украина армиясы Әуе күштерінің мәліметінше, Ресей Украина аумағын шабуылдауға шамамен 500 әуе нысанын, соның ішінде 400-ден астам "Шахед" дронын ұшырған. Олардың басым бөлігі жойылды деп мәлімдеді Украина тарабы. Ресейлік әскери қолбасшылық бұл шабуылдарға қатысты әзірге ешқандай пікір білдірген жоқ.

Кейінгі күндері бұқаралық ақпарат құралдары, соның ішінде америкалық ресми тұлғалардың айтқанына сүйене отырып, 1 маусымда Украинаның қауіпсіздік қызметі іске асырған "Өрмек" арнайы операциясы барысында Ресейдің тылдағы аэродромдарына жасалған дрон шабуылына қарымта ретінде Мәскеу ірі шабуылға дайындалып жатыр деп хабарлаған.

Дүйсенбі, 9 маусымға қараған түні Израиль әскері Газа секторының жағалауына бет алған Madeleen атты шағын кемені ұстады. Израиль сыртқы істер министрлігі кеме Израильдің Ашдод портына жеткізілгеннен кейін ондағы 12 палестинашыл белсенді түгелдей еліне қайтарылады деп хабарлады.

"Газаға гуманитарлық көмек жеткіземіз" деген кемедегі жолаушылардың арасында ғаламдық климаттың өзгеруіне қарсы қозғалыстар ұйымдастыруымен танылған швед белсендісі Грета Тунберг те бар. Кейінгі кездері ол Израильдің саясатын сынға алып, Газа секторындағы әрекеттерін "геноцид" деп атаған.

Израиль СІМ Тунберг отырған кемені "жұлдыздармен селфи жасайтын яхта" деп атап, қазіргі таңда Газаға бұл белсенділер апармақшы болған көлемнен әлдеқайда көп гуманитарлық көмек жеткізіліп жатқанын алға тартты. "Газа секторына көмек жеткізудің нақты жолдары бар, олардың Instagram-дағы селфиге еш қатысы жоқ. Яхтада бар, "жұлдыздар" тұтынбаған болмашы көмек нақты гуманитарлық арналар арқылы Газадағы халыққа жеткізіледі", – деген СІМ мәлімдемесінде.

Израиль әскери кемелері Madeleen кемесіне жақындап, дауысзорайтқыштар арқылы кемеден бағытын өзгертуді талап еткен. Кемедегілер ол бұйрықты орындамаған соң, Израильдің әскери-теңіз күштері сарбаздары Madeleen кемесіне кіріп, бақылауды өз қолына алған. Борттағы белсенділер, арасында Франциядан сайланған Еуропарламент депутаты Рима Хассан да бар, кеме халықаралық су аймағында ұсталды деп мәлімдеді. Тунберг Швеция билігінен ұсталғандарды тез арада босатуға күш салуға шақырған бейнеүндеу жазды. Израиль СІМ Тунбергтің "көңіл күйі жақсы" екенін хабарлап, оның суретін жариялады.

Қазір Израиль АҚШ пен Еуроодақ террористік ұйым ретінде таныған ХАМАС тобына қарсы Газада әскери операция жүргізіп жатыр. ХАМАС "Бостандық флотилиясын" Израильдің бақылауға алуын "мемлекеттік терроризм" деп атады. Израиль қорғаныс министрі Исраэль Кац Madeleen кемесі Ашдод портына келген соң белсенділерге 2023 жылғы 7 қазанда ХАМАС тобы Израиль аумағына жасаған шабуылдың бейнежазбаларын көрсеткен орынды болар еді деп мәлімдеді. Ол шабуылдың салдарынан 1000-нан астам адам қаза тапқан.

"Бостандық флотилиясы" деп аталатын халықаралық коалиция құрамындағы Madleen кемесі 1 маусым күні Италияның Сицилия жағалауындағы Катанья портынан Газа аймағын бетке алып шыққан еді. Сенбі күні кеме Египетке қарасты теңіз аумағына еніп, Газаға жақындай түскен. Бұл миссияның ресми мақсаты — Газа халқына гуманитарлық көмек жеткізу және Израильдің палестиндік анклавқа жасап отырған теңіз қоршауын бұзу деп жарияланған.

Израиль билігі Газаға теңіз блокадасын ХАМАС тобына қару-жарақ жеткізуге жол бермеу үшін орнатқанын айтқан.

Қазақстанда азаматтардың жеке мәліметтерін интернетте заңсыз сатып, таратумен айналысқан деген күдікпен 140-тан астам адам ұсталған. Бұл туралы Ішкі істер министрлігінің киберқылмысқа қарсы іс-қимыл департаменті хабарлады. Операция Ұлттық қауіпсіздік комитетімен бірлесіп жүргізілген.

Полицияның мәлімдеуінше, тергеу барысында күдікті топ мемлекеттік базалардан азаматтардың жеке деректерін заңсыз алғаны және Telegram платформасы арқылы таратқаны анықталған. Ол мәліметтер кейбір коллекторлық агенттіктерге де берілген.

"Аталған іс бойынша 140-тан астам адам ұсталды, арасында компания басшылары мен Telegram арналарын жүргізген тұлғалар бар. Бес күдікті қамауға алынды", – деп хабарлады полиция.

Ішкі істер министрлігінің киберқылмысқа қарсы іс-қимыл департаменті жетекшісі Жандос Сүйінбайдың айтуынша, тінту барысында күдіктілерден 400-ден астам компьютер құрылғылары мен өзге де электронды техника тәркіленген.

Полиция аталған факті бойынша Қылмыстық кодекстің ақпараттық жүйеге заңсыз қол жеткізу, жеке өмірге қол сұғу және дербес деректерді қорғау заңнамасын бұзу, шектеулі электронды ақпаратты заңсыз тарату деген баптары бойынша қылмыстық іс қозғалып, тергеу амалдары жүргізіліп жатқанын хабарлады.

Жандос Сүйінбай осы іске қатысы бар барлық адамдар анықталып жатқанын айтты.

Бірақ полиция күдіктілер қай қалада ұсталғанын, олар қандай компанияда жұмыс істегенін нақтыламай, жалпылама ақпаратпен шектелді.

Украина президенті Владимир Зеленский жексенбі күні америкалық ABC News телеарнасына берген сұхбатында, АҚШ әу баста Украинаға бермек болған зымырандарды Таяу Шығысқа жіберген деп мәлімдеді.

Зеленскийдің сөзінше, Киевтің АҚШ-тың бұдан дейінгі әкімшілігімен Ресейдің дрондарына қарсы күресу үшін Украина АҚШ-тан 20 мың зымыран алатыны жайлы келісімі болған.

"Біз осы 20 мың зымыранға сенім артқан едік. Бүгін таңертең менің қорғаныс министрім АҚШ бұл зымырандарды Таяу Шығысқа жөнелткенін айтты", – деді Украина президенті. Ол әлгі зымырандар нақты қай елге берілгенін және оларды Украинаға жеткізу жайлы ресми келісім жасалды ма, әлде ауызша уағдаластық қана болды ма – ол жағын ашып айтпады.

Бұған дейін, 5 маусымда Wall Street Journal газеті АҚШ қорғаныс министрлігінің құжаттарына сүйеніп, Дональд Трамп әкімшілігі бастапқыда Украинаға жіберілмек болған дронға қарсы қаруды Таяу Шығыста орналасқан америкалық әскери күштерге беру туралы шешім қабылдаған деп хабарлаған. Мақалада Пентагон бұл жайлы Конгресті көпшілікке жария қылмай хабардар еткен деп жазылған.

АҚШ әкімшілігі бұл мақалаға да, Зеленскийдің сөзіне де ресми пікір білдірмеді.

Зеленский АҚШ президенті Дональд Трамппен қарым-қатынасы жайлы айта келе, оны "қалыпты кәсіби тұрғыда" деп сипаттады. Оның айтуынша, Трамппен жеке байланысы жоқ, өйткені олар сирек сөйлеседі. Зеленскийдің сөзінше, олардың осыған дейін Ватиканда бетпе-бет отырып, 15 минут оңаша әңгімелесуі өзара қарым-қатынасты жақсартып, "ақпан айындағы Ақ үйдегі кездесуден де тиімді" болған. АҚШ әкімшілігінің өзге де өкілдері, соның ішінде вице-президент Джей Ди Вэнс те қатысқан ақпандағы кездесуде Зеленский мен Трамп дауласып қалған.

Зеленский Трампты Ресейге қарсы санкцияларды күшейтуге тағы да үндеді. Ол Украина АҚШ әкімшілігінің барлық талаптарын орындағанын – соның ішінде атысты алдын ала шартсыз тоқтатуға және Ресеймен Стамбұлда келіссөз жүргізуге келісім бергенін атап өткен.

Зеленскийдің сөзінше, Еуропа елдері жетекшілері Трампқа "еркін әлемнің көшбасшысы" ретінде қарайды және оған: «Көшбасшы болуыңды өтінеміз. Сен – көшбасшысың. Путинді тоқтат, ал біз саған көмектесеміз, өйткені Еуропа Америкадай қуатты емес" деп айтып отыр.

Дональд Трамп Ресей мен Украина арасындағы соғысты тоқтатқысы келетінін бірнеше рет мәлімдеген. Ол Ресей президенті Владимир Путин мен Украина президенті Владимир Зеленскийді соғысты тоқтату үшін жеткілікті әрекет жасамай отыр деп сынға алған. Трамптың сөзінше, ол Ресейге қарсы санкцияларды күшейту я күшейтпеу жайлы әзірге тоқетер шешім келген жоқ.

Жексенбі, 8 маусым күні вице-президент Джей Ди Вэнс АҚШ-тың бұрынғы әкімшілігі Украинаға қолдау көрсету үшін көп қаржы жұмсағанын тағы да айтты. "Мен басқыншылықты ақтамаймын және соғыс бастау әрекетін қолдамаймын", – деді Вэнс. Алайда қазіргі ең маңызды мәселе – соғысты тоқтатуға тырысу деді ол.

Украинаның дрон шабуылынан кейін Ресей өзінің әскери базаларындағы ұшақтарды әуеден төнетін қауіп-қатерден қорғайтын жабынды салуға кірісті.

1 маусым күні Украинаның арнаулы қызметі (СБУ) іске асырған "Өрмек" операциясы нәтижесінде Ресей аумағына алдын ала жасырын жеткізіліп, дайындалған дрондар әскери әуе базаларындағы ұшақтарға шабуыл жасаған. Оның нәтижесінде, Ресейдің әуе-ғарыш күштері кемінде 11 стратегиялық бомбалаушы ұшағынан (Ту-95 және Ту-22М) айырылды.

OSINT талдаушысы Def Mon Х әлеуметтік желісінде жазғандай, ұшақтарды әуе шабуылынан қорғайтын құрылыс жүріп жатқанын Ресей аннексиялаған Қырым түбегіндегі Кировское, Севастополь, Гвардейское және Саки аэродромдарының спутниктен түсірілген суреттерінен көруге болады. Ресейдің өз аумағында мұндай құрылыстар Ейск, Крымск, Приморско-Ахтарск, Адыгейдегі Хан әуе базасында, Миллерово, Ахтубинск, Борисоглебск, Курск және Липецк қалаларында, сондай-ақ Энгельстегі стратегиялық авиация базасында да салынып жатыр.

Жексенбі күні Украинаның қауіпсіздік қызметі Ресейдің Иркутск облысындағы "Белая" әуе базасына 1 маусымда жасалған дрон шабуылының жаңа видеоларын жариялады. Оларда дронның жүк көлігінен ұшып шыққаны, әуе базасына дейін қалай ұшып жеткені, басқа дрон шабуылдарынан кейін ұшақтардың жанып жатқаны және Ту-22М стратегиялық бомбалаушы ұшағын нысанаға алған дрон түскен сәт көрсетілген.

Украиналық Defense Express басылымының жазуынша, видеодан дрон операторларының нысанды мұқият таңдағаны анық байқалады. Олар дрондарды ұшқыштың кабинасына саты қойылған ұшаққа бағыттаған – бұл әлгі ұшақтың ұшуға дайын екенін білдіруі мүмкін дейді басылым.

Жексенбі, 8 маусым күні Израильдің қорғаныс министрі Исраэль Кац Газаға гуманитарлық көмек апармақ болған шағын кемені жағалауға жолатпауды бұйырды. Осы кемеде Палестинаны қолдайтын 12 белсендінің арасында Швециядан шыққан Грета Тунберг те бар.

"Армияға Madleen флотилиясын Газаға маңайлатпау туралы бұйрық бердім... ХАМАС-тың насихатын жайып жүрген антисемит Грета мен оның серіктеріне айтарым: кері қайтыңдар, сендер [Газаға] жете алмайсыңдар", — министр кеңсесі жариялаған мәлімдемедегі бұл сөзді AFP ақпарат агенттігі келтірді.

"Бостандық флотилиясы" деп аталатын халықаралық коалиция құрамындағы Madleen кемесі 1 маусым күні Италияның Сицилия жағалауындағы Катанья портынан Газа аймағын бетке алып шыққан еді. Сенбі күні кеме Египетке қарасты теңіз аумағына еніп, Газаға жақындай түскен. Бұл миссияның ресми мақсаты — Газа халқына гуманитарлық көмек жеткізу және Израильдің палестиндік анклавқа жасап отырған теңіз қоршауын бұзу деп жарияланған.

Кац Израиль теңіз блокадасын палестиналық ХАМАС радикал тобына (АҚШ пен Еуроодақ оны террористік ұйым деп таныған) қару-жарақ жеткізуге жол бермеу үшін орнатқанын атап айтқан.

АҚШ әкімшілігі Ресей Украинаның "Өрмек" операциясына әлі толық қарымта қайтарған жоқ деп есептейді. Ақ үйдегі дереккөздерге сүйенген Reuters агенттігі осылай деп жазды. Украинаның қауіпсіздік қызметі 1 маусымда іске асырған дрон шабуылының нәтижесінде Ресей аумағындағы бірнеше аэродромда тұрған бомбалаушы ұшақтар жойылған.

Вашингтондағылардың пікірінше, өткен аптада Ресейдің Украинаға қарсы жасаған шабуылдары әзірге толыққанды қарымта емес деп жазды агенттік. Ресей Украинаның дрон шабуылына сөзсіз қарымта қайтаратынын АҚШ президенті Дональд Трамп та Ресей президенті Владимир Путинмен телефонмен сөйлескен соң айтқан.

Қарымта шабуыл нақты қашан жасалатыны әлі белгісіз. Агенттік сөйлескен дереккөздердің бірі бұл "алдағы күндері" болуы мүмкін деп болжайды. Енді бір дереккөз (екеуі де аты-жөнін атамауды өтінген) қарымта соққы "Өрмек" операциясындағыдай болмауы да ықтимал. Украина іске асырған операция кезінде ондаған (20-дан 40-қа дейін) ресейлік әскери ұшаққа бомбасы бар дрон түскен. Бұл дрондар аэродром маңына барып тоқтаған жүк көліктеріне алдын ала жасырылған еді.

АҚШ әкімшілігі Ресейдің түрлі құралдарды араластыра пайдаланып, әуе шабуылын ұйымдастыруы мүмкін деп есептейді.

Батыстағы дипломатиялық ортадағы тағы бір дереккөз Ресей символдық мәні бар нысандарға, мысалы, Украинаның үкімет ғимараттарына шабуыл жасауы мүмкін деп топшылайды. Reuters агенттігі сөйлескен Карнеги халықаралық бейбітшілік қорының сарапшысы Майкл Кофман Мәскеу Украинаның қауіпсіздік қызметіне тиесілі нысандарға шабуылдауы мүмкін екенін айтып, Ресей тіпті орташа қашықтыққа ұшатын зымыранды қолдануы мүмкін екенін де жоққа шығармайды. Былтыр күзде Ресей билігі осындай "Орешник" атты жаңа зымыранын Украинаға қарсы қолданғанын хабарлаған.

Ресей билігі "теракт" деп атаған "Өрмек" операциясы бүкіл әлемнің, оның ішінде АҚШ-тың да назарын аударды. Көптеген сарапшылар мен Батыс саясаткерлері операцияның батылдығын, жаңашылдығын және Украинаның Ресейге айтарлықтай зиян келтіре алатын мүмкіндігі барын атап өтті. Дегенмен, бұл операцияны қажетсіз эскалация деп бағалағандар да болды. АҚШ президенті Дональд Трамп "Өрмек" операциясын қолдаған да, айыптаған да жоқ, алайда енді Ресейге қарымта қайтаруға сылтау табылғанын айтты. Трамптың сөзінше, ол Ресей президентімен телефонмен сөйлескен кезде Украинадан "кек қайтармауын" сұрапты. Бірақ Трамптың кейінгі мәлімдемелеріне қарағанда, Ресей президенті оның өтінішіне құлақ аспаған тәрізді.

Украина президенті Владимир Зеленский жексенбі күні ABC News арнасында жарияланған сұхбатында "Өрмек" операциясын жоғары бағалады. "Олар қанша жерден ашу-ызаға булықса да, солардың территориясында іске асырған операциямыз нәтиже беріп жатыр. Олар бәрін түсініп отыр", – деген Зеленский қазіргі кезеңді "Ресейді соғысты тоқтатуға мәжбүрлеуге" өте жақын сәт деп атады. Оған қоса Зеленский АҚШ президентін Ресейге қарсы санкцияларды күшейтуге тағы да үндеп, Украина Трамп әкімшілігінің Ресеймен бейбіт диалог орнату туралы барлық ұсыныстарына келісім бергенін айтты. Ал егер АҚШ Киевке қолдау көрсетуден бас тартса, Украинаның тағдыры не болады деген сұраққа Зеленский олай болған жағдайда Ресейдің жеңіске жету мүмкіндігі артып, Украинаның шығындары ұлғаюы ықтимал деп жауап қатты.

Ресей қорғаныс министрлігі орыс әскері Украинаның Днепропетровск облысы аумағына кіргенін хабарлады.

"Орталық" күштер тобының 90-танк дивизиясының бөлімшелері [өзін республика жариялап алған – ред.] Донецк Халық Республикасының батыс шекарасына жетіп, Днепропетровск облысының аумағында шабуылды жалғастырып жатыр" деп жазылған Ресей министрлігінің хабарламасында.

Ақпаратты тәуелсіз дереккөздер растамады. Украина жағы түсініктеме бермеді.

Бұған дейін ресейлік "әскери тілшілер" орыс күштері Украинаның Новониколаевка ауылы аумағында (Донецк облысы Покровск ауданы)Днепропетровск облысының шекарасына шыққанын жаза бастады деп хабарлаған. Дәлел ретінде видео да жариялаған. Онда Ресей туын ұстаған үш ресейлік әскери қызметкер Украинаның екі облысының тоғысқан жерінде тұрғаны көрінеді.

Ақпаратты Днепропетровск облысының әскери әкімшілігі жоққа шығарды. Әкімшілік жетекшісі Сергей Лысак ақпаратты "фейк" деп атады.

Ақпаратты DeepState те растамады: бұл аумақта Ресей әскері мен шекараның арасы бірнеше шақырымды құрайды. Ал Conflict Intelligence Team тобы жұма күні Ресей әскері Днепропетровск шекарасына шыққанын растады, бірақ Донецк облысының батысы емес, оңтүстігі жағынан шыққанын айтты.

Ресей әскері Донецк, Запорожье және Днепропетровск облыстарының тоғысқан жерінде орналасқан Зеленое поле ауылын басып алған. 6 маусым күні CIT өкілдері Ресей әскері бірнеше апта ішінде Днепропетровск аумағында болады деп болжаған, бірақ бұл бағытта алға жылжуы неғайбыл деп санайды.

Жексенбі, 8 маусымда президент Қасым-Жомарт Тоқаев бірқатар кадрлық ауыс-түйіс жасады. Президенттің жарлығымен Руслан Жақсылықов – қорғаныс министрі қызметінен, Марат Қарабаев көлік министрі қызметінен босатылды.

Қорғаныс министрі қызметіне Дәурен Қосанов тағайындалды. Бұған қоса, "Қазпошта" жетекшісі Әсел Жанасова президенттің кеңесшісі болды. Тиісті жарлықтар Ақорда сайтында жарияланды.

Кадрлық өзгерістердің себебі түсіндірілмеді. Ақорданың хабарлауынша, президент Тоқаев жексенбі күні жаңадан тағайындалған қорғаныс министрі Дәурен Қосановты қабылдаған.

"Кездесуде мемлекет басшысы армияның жауынгерлік дайындығын нығайту, басқару жүйесіне цифрлық шешімдерді енгізу, арнайы операциялар күштерінің мүмкіндігін кеңейту, әлеуметтік және идеологиялық жұмыстың тиімділігін арттыру, сондай-ақ әскери инфрақұрылымды жаңғырту бойынша нақты міндеттер жүктеді" деп жазылған ресми хабарламада.

Мамырдың ортасында Тоқаев шекарадан жүк өткізудің қиындығын, көптеген өткізу бекеттерінің жағдайы нашар екенін және ірі инфрақұрылымдық-транзиттік жобалардың өз уақытынан кешігіп жатқанын айтып, “жұмыс барысында жіберген кемшіліктері үшін” көлік министрі Марат Қарабевқа сөгіс жариялаған еді.

Тоқаев “тиісті міндеттерін атқармаған” шенеуніктерге жиі сөгіс береді. Бұған дейін су тасқыны, қазандықтардың істен шығуына байланысты бірқатар шенеуніктер сөгіс алған.

55 жастағы Дәурен Қосанов 2022 жылдың желтоқсанынан бері Қазақстан қарулы күштері әуе қорғаныс күштерінің бас қолбасшысы болған. Былтыр күзде қорғаныс министрінің орынбасары болды. Ақтөбедегі әуе қорғаныс күштері әскери институтына жетекшілік еткен.

37 жастағы Әсел Жанасова 2022 жылдың қазанынан бері "Қазпоштаны" басқарады. 2020 жылдың шілдесі мен 2022 қыркүйек аралығында сауда және интеграция вице-министрі болған. "Болашақ" бағдарламасымен Кембридж университетінде оқыған.

Италияның Eni мұнай-газ компаниясы Ресейдегі өкілдігін жапты. Ол 2000 жылдардан бері жұмыс істеген. Компанияның аккредитациясы 5 маусымнан бері тоқтатылған деп жазды "Интерфакс" сайты.

Украинаға басып кіргенге дейін Ресей нарықтағы 40 пайыздық үлесімен Италияға газ жеткізген ірі тасымалдаушы болған. Соғыс басталғаннан кейін үкімет 2025 жылға қарай Ресей газынан толық бас тартатынын айтқан. Бұдан кейін компания Ресейдегі қызметін шектеп, ЕО аумағында Ресей газын сатпайтын болды.

Дегенмен 2024 жылы аталған компания үшін Ресей басқа елдердің нарығына газ жеткізу көлемі жағынан үшінші орында қалып отыр деп жазды Reuters. Компания Ресей газын Түркияға да жеткізеді.

АҚШ президенті Дональд Трамп заңсыз мигранттарға қарсы рейдке байланысты тұтанған тәртіпсіздікті басу үшін Лос-Анжелеске ұлттық гвардия жасағын жібереді. Бұл жөнінде BBC жазды.

Негізінен Латын Америка азаматтары тұратын аудан тұрғындары мен көші-қон және кедендік полиция қызметкерлері (ICE) арасында қақтығыстың жалғасқанына сенбі күні екі күн болды. Парамаунт ауданында полиция қызметкерлері топты тарқату үшін жас ағызатын газ бен резеңке таяқ қолданған.

Лос-Анжелес мэрі Карен Басс бұған дейін полиция күштерін халықты “үрейлендіріп отыр” деп айыптаған.

АҚШ президентінің ұлттық гвардия жасағын “бүлікті басу үшін” де жіберуге өкілеті бар. Алайда Калифорнияның губернаторы Гэвин Ньюсом сенбі күні “ұлттық гвардия жасағын жіберу туралы” шешім “арандатушылық” әрекет деп атап, бұл жағдайды тек ушықтырады деді.

Ал Трамп әлеуметтік желіде Басс пен Ньюсом өздерінің міндеттерін атқармаса, федералдық үкімет жағдайға араласып, мәселені шешеді деп сес көрсетті.

ICE мәліметінше, 6 маусымда рейд барысында 44 адам әкімшілік тәртіппен ұсталған, тағы бір адам шенеуніктердің жұмысына кедергі келтіргені үшін қамалған. Куәгерлердің айтуынша, ICE қызметкерлері рейд кезінде дыбыс шығаратын гранаталар мен жас ағызатын газ қолданған.

Бұдан кейін Лос-Анжелес қаласының орталығына 300-ге жуық адам жиналып, ICE-тің қатал тактикасына наразылық білдірді.

Украина әскерінің бас штабы сенбі күні таңертең украин күштері ресейлік Су-35 жойғыш ұшағын атып түсіргенін хабарлады. Ресейлік дереккөздерге қарағанда, ұшақ Курск облысы аумағына құлаған. Украина әскері ұшақтың бөлшектері өртенгені көрінетін дроннан түсірілген видеоны жариялады.

Ұшақтың қалай атып түсірілгені айтылмайды. Жойғыш ұшақты Украинаның әуе күштері жойғаны ғана хабарланды. Украинаның әуе күштеріне тек авиация ғана емес, әуе қорғаныс күштері де кіреді.

Ресей әзірге жойғыш ұшағынан айырылғанын растамады. Ресейлік әскери блогер Fighterbomber-дің жазуынша, ұшақ шынымен жойылған. Айтуынша, ұшқыш аман қалған.

Су-35 — Ресей әскерінің соңғы үлгідегі жойғыш ұшақтарының бірі. Ол 2008 жылдан бері шығарылып келеді. Ұшақ әуедегі нысаналарды атып түсіруге пайдаланылады, бірақ құрлық немесе судағы нысандарға да соққы жасай алады.

Қырғызстанның бұрынғы президенті Алмазбек Атамбаев өзіне шыққан сот үкіміне алғаш рет реакция білдірді.

Ол қазіргі билік өзі мен жақтастарын қудалап жатқанын айтып, қажет болса, халықаралық Гаага сотында жауап беруге дайын екенін мәлімдеді. Ол Қырғызстанның қазіргі билігін “әділдік іздеу жолында емес”, “кек алу мақсатында” өзін қудалап отырғанын айтты.

“Мені жемқорлықтан бастап адам өлтіруге дейін көптеген қылмыстар үшін айыптады. Сондықтан билікке нақты қадамдар ұсынамын: Рим статутын ратификациялаңыз, бас прокуратураға халықаралық Гаага қылмыстық сотына жүгінуді тапсырыңыз. Сот алдында тұрып, саясидан бастап қылмыстыққа дейін барлық айыптаулар бойынша жауап беруге дайынмын. Барлығы шындықты білсін. Егер билік әділдікті басшылыққа алып жүргеніне сенімді болса, халықаралық трибуналдан қорқатын түк те жоқ. Егер Гаага мені кінәлі деп таныса, кез келген мерзімді өтеп шығуға дайынмын” деп жазды ол Facebook желісінде.

Ол қырғыз билігін түрмеде заңсыз отырғандарды босатуға үндеді.

3 маусымда Бішкектің Бірінші Май аудандық соты бұрынғы президент Алмазбек Атамбаев пен тағы бірнеше адамға қатысты бірнеше қылмыстық іс бойынша үкім оқыған. Сот Қой-Таш оқиғасы үшін Атамбаевты 11 жыл 6 айға бас бостандығынан айырып, мемлекеттік наградаларынан айырып, мүлкін тәркілеуді үкім еткен.

Тергеу болжамынша, бұрынғы президент Шу облысы Қой-Таш ауылындағы жер учаскелерін заңсыз иеленген, заңсыз жолмен байлық жинап, 2019 жылы 7-8 тамыз күнгі Қой-Таштағы оқиғаға қатысқан. Сот оны кінәлі деп таныды.

Атамбаев Қырғызстанды 2011-2017 жылдар аралығында басқарған. Оған жемқорлық бабы бойынша айып тағылып, 2019 жылы маусымда бұрынғы президент мәртебесінен айырылған. Сол жылы «Батукаев ісі» бойынша тұтқындалып, Қой-Таштағы үйінде қамауға алынған. Қой-Таштағы оқиға кезінде құқық қорғау органдары Атамбаевтың Қой-Таштағы резиденциясын басып алмақ болған. Ертесінде шамамен 3 мың милиция қызметкері қатысқан арнайы операция кезінде Атамбаев берілді. Тәртіпсіздік кезінде 225 адам зардап шеккен, арнайы жасақтың бір өкілі қаза болды.

Бұған дейін сот оны қылмыстық топтың жетекшісі Азиз Батукаевты 2013 жылы түрмеден заңсыз босатқаны үшін кінәлі тауып, бірақ "іс мерзімінің өтіп кетуіне байланысты" үкім шығармаған. Атамбаев мектеп құрылысына бөлінген қаржыны жымқырды және заңсыз төлқұжат берді деп те айыпталған. Бірінші Май аудандық соты оны 2022 жылы ақтады.

Атамбаев 2023 жылдың ақпан айында түрмеден босатылып, келесі күні емделуге Испанияға ұшып кетті. Сот оған шетелде емделуге рұқсат берген. Содан бері ол елге оралмаған.

Түркі мемлекеттерінің ұйымына мүше елдер бірігіп, CubeSat ғылыми спутнигін ұшырады. Бұл жөнінде "Өзбекғарыш" агенттігі директорының орынбасары Мухиддин Ибрагимовке сүйенген Қазақстанның мемлекеттік "Қазақпарат" ақпарат агенттігі жазды.

"Қазіргі кезде біз қазақстандықтық әріптестерімізбен бірге CubeSat спутнигін құрастырып жатырмыз. Бұл Түркі мемлекеттері ұйымы аясында жүзеге асырылған жоба. Ұйымға мүше елдердің барлығы аппаратты жасап, ұшыруға қолдау көрсетіп жатыр. Өзбекстан да бұл процеске белсене қатысып жатыр. Бұл камерасы бар, зерттеуге арналған бірнеше құрылғысы бар ғылыми-техникалық спутник болмақ. Негізгі мақсат – спутник пен оның компоненттерін сынақтан өткізу" деді Мухиддин Ибрагимов.

Ол жобаның құны мен өзге де жайттарды айтпаған. Ашық дереккөздердегі мәлімет бойынша, оны басынан бастап құрастыру қымбат әрі ұзақ, алайда көп жағдайда наноспутниктер "дайын бөлшектерден" құрастырылады. Әдетте олардың бағасы 100 мың доллардан аспайды.

Сәуір айында Өзбекстан Илон Масктің SpaceX компаниясымен бірге спутник ұшыру мәселесін қарастырып жатқаны хабарланған. Былтыр Ташкент ғарышты зерттеу мен пайдалануға бағытталған халықаралық келісімге қосылған. Үш жыл бұрын Қазақстан мен Өзбекстан ғарышты бейбіт мақсатта игеру саласында ынтымақтастық орнату туралы үкіметаралық келісімге қол қойған.

2009 жылы құрылған Түркі кеңесі 2021 жылы қараша айында Стамбұлда өткен түркі тілді мемлекеттерлің ынтымақтастық кеңесі саммитінде Түркі мемлекеттерінің ұйымы болып өзгерген. Оған Әзербайжан, Қазақстан, Қырғызстан, Түркия, Өзбекстан мүше. Венгрия, Түркіменстан, Солтүстік Кипр бақылаушы мәртебесіне ие. Ұйымның штаб пәтері Стамбұлда орналасқан.

Ресей 7 маусымға қараған түні Украинаға 215 дрон және ракетамен шабуылдады: 174-і атып түсірілген немесе өздігінен құлаған деп хабарлады Украина әскері.

Соққы сонымен бірге тоғыз "Искандер", "Хвасон", Х-59/69 ракетасымен де жасалған, алтауы атып түсірілген. Он орынға соққы тиген, нақты қандай нысандарға шабуыл жасалғаны айтылмайды. Өңірлерден келген ақпарат атып түсіру статистикасына сәйкес емес.

Харьковта дрон және ракета шабуылы және басқармалы бомбамен соққы нәтижесінде аты аталмаған зауыттан өрт шыққан. Өрт аумағы 10 мың шаршы метр екені айтылды. Үйінді астында адамдар қалуы мүмкін деп жазды Харьков облыстық әкімшілігінің жетекшісі Олег Синегубов. Оның сөзінше, кәсіпорындарға 40 дрон мен бір ракета түскен.

Қаладағы тоғыз қабатты үйлердің біріне дрон тиіп, үшінші қабаттан өрт шыққан. Үйінді астынан құтқарушылар әйел адамды тапқан. Үш адам қаза болған, 17 адам жарақаттанған.

Харьков мэрі Игорь Терехов 18 көп қабатты және 13 жеке үйдің бүлінгенін айтты. Херсонда екі адам қаза болған. Днепрде екі адам жараланған. Соққы Павлоградтағы кәсіпорынға да тиген. Никопольда тұрғын үй бүлінген.